Łatwy dostęp, efektywne działanie i szerokie zastosowanie – tak w dużym skrócie można opisać leki określane mianem NLPZ. Co to za preparaty? Kiedy warto je wykorzystać? Czy mogą powodować skutki uboczne?

Co to są leki NLPZ? Podział i działanie

Pod skrótem NLPZ kryją się niesteroidowe leki przeciwzapalne. To grupa środków farmakologicznych, które wykazują właściwości przeciwbólowe, wspomagające walkę z gorączką i oczywiście neutralizujące aktywny stan zapalny. W grupie NLPZ wyróżnia się kilka typów, a kryterium podziału jest zawarta substancja czynna:

•      pochodne naftyloketonów np. nabumeton

•      pochodne pirazolu np. azaropazon, metamizol

•      pochodne kwasu fenylooctowego np. diklofenak

•      pochodne benzotiazyny np. meloksykam, sudoksykam

•      pochodne kwasu antranilowego np. kwas flufenamowy

•      pochodne kwasu propionowego np. ibuprofen, naproksen, ketoprofen

•     pochodne kwasu salicylowego np. salicylan choliny, kwas acetylosalicylowy

Działanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych jest nierozerwalnie związane z wykorzystanym składnikiem aktywnym i jego dawką. Przykładowo: 75 mg kwasu acetylosalicylowego wykazuje właściwości przeciwzakrzepowe, natomiast działanie analgetyczne i przeciwgorączkowe następuje po podaniu porcji o wielkości 300 mg.

Kiedy stosować niesteroidowe leki przeciwzapalne?

Leki z grona NLPZ są rekomendowane przy rozmaitych dolegliwościach. W większości przypadków są to gorączka, zmiany zapalne oraz ból. Ten ostatni może dotyczyć różnych sfer ludzkiego organizmu – począwszy od narządu ruchu (np. choroby zwyrodnieniowej stawów), przez narząd wzroku, zęby, a skończywszy na problemach menstruacyjnych, migrenie, czy bólu gardła wynikającym z aktywnej infekcji. W tym miejscu warto wspomnieć, że niesteroidowe leki przeciwzapalne sprawdzą się jednakowo przy zakażeniach bakteryjnych i wirusowych.

Kiedy nie należy stosować NLPZ?

Niestety niesteroidowe leki przeciwzapalne nie sprawdzą się u każdego. Istnieje długa lista przeciwwskazań, które wykluczają użycie preparatów NLPZ. W pierwszej kolejności warto wymienić choroby:

  • toczeń rumieniowaty
  • zaburzenia czynności narządów wewnętrznych np. nerek, wątroby
  • problemy kardiologiczne i naczyniowe np. nadciśnienie tętnicze, zaburzenia krzepliwości krwi, skaza krwotoczna
  • schorzenia i stany zapalne związane z układem pokarmowym np. wrzody żołądka, choroba Leśniowskiego i Crohna

Oprócz tego niesteroidowe leki przeciwzapalne nie powinny być stosowane przez osoby używające niektórych środków farmakologicznych. Preparaty moczopędne, przeciwzakrzepowe, nasercowe, obniżające ciśnienie i glikokortykosteroidy mogą wchodzić w niebezpieczne interakcje z NLPZ. Oprócz nich należy wymienić leki o działaniu hipoglikemizującym i preparaty przeciwdepresyjne z grona SSRI. Ponadto specjaliści zalecają, aby nie stosować kilku różnych NLPZ równocześnie.

Niesteroidowe leki przeciwzapalne są niewskazane dla dzieci poniżej 12 roku życia, osób uczulonych na kwas acetylosalicylowych oraz kobiet w ciąży i karmiących piersią.

NLPZ a alkohol

Nie będzie zaskoczeniem, że leki NLPZ nie mogą być łączone z alkoholem. Takie połączenie zwiększa ryzyko występowania krwawień ze strony przewodu pokarmowego, silne bóle brzucha, nudności oraz wymioty.