Mialgia to fachowa nazwa problemu związanego z odczuwaniem dolegliwości bólowych w obrębie mięśni. Ból mięśniowy może być uwarunkowany rozmaitymi przyczynami – jednym z najczęstszych sposobów jego przeciwdziałania są środki farmakologiczne. Czy stosowanie leków przeciwzapalnych jest skuteczne w zwalczaniu bólu mięśni? Kiedy warto je wykorzystać?
Ból mięśni – co może być jego przyczyną?
Mialgia może być spowodowana przez różnorodne czynniki. Większość przypadków bólu mięśni jest wywołana problemami, które są bezpośrednio powiązane z narządem ruchu. W tym przypadku najczęściej są to:
- bezpośrednie urazy mechaniczne tkanki mięśniowej, które powodują rozwój stanu zapalnego i ból np. kontuzje sportowe
- zmiany przeciążeniowe wynikające z nadmiernego wysiłku fizycznego. Dolegliwości bólowe mogą nastąpić w trakcie aktywności fizycznej i utrzymywać się krótki czas po jej zakończeniu (tzw. zakwasy), bądź utrzymywać przez nieco dłuższy czas (tzw. zespół DOMS)
- utrzymywanie nieprawidłowej postawy ciała, która może doprowadzić do dysbalansu mięśniowego – niesymetrycznego obciążania i tym samym dolegliwości bólowych
- schorzenia o podłożu reumatycznym np. osteoporoza, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa czy reumatoidalne zapalenie stawów
Ból mięśni może też stanowić efekt szeregu innych nieprawidłowości, które nie są bezpośrednio powiązane z ciałem. Wśród nich można wymienić m.in. infekcje bakteryjne i wirusowe, nadmierny stres, zaburzenia psychiczne, choroby pasożytnicze, schorzenia neurologiczne czy niedobory elektrolitów (potas, sód, magnez i wapń). Ponadto warto dodać, że lokalizacja bólu mięśni może być powiązana z jego przyczyną np. ból w obrębie klatki piersiowej może wynikać z nerwicy serca czy refluksu żołądkowo-przełykowego.
Rola leków przeciwzapalnych w zwalczaniu bólu mięśni
Działanie NLPZ polega na hamowaniu aktywności enzymów cyklooksygenazy (COX-1 i COX-2), które biorą bezpośredni udział w powstawaniu prostaglandyn – mediatorów stanu zapalnego odpowiedzialnych za pobudzenie receptorów bólowych i innych dolegliwości m.in. gorączki i obrzęków. Spadek aktywności COX powoduje natomiast złagodzenie odczuwanego bólu i zagwarantowanie poprawę stanu pacjenta.
W przypadku bólu mięśni znacznie lepszym rozwiązaniem jest wykorzystanie leków stosowanych miejscowo. NLPZ w formie aerozolu, kremu, maści, żelu czy plastrów gwarantują bezpośrednie oddziaływanie na obszar objęty dolegliwościami. Miejscowa aplikacja gwarantuje szybkie korzyści dla obolałych mięśni – natomiast niewielka dawka niweluje ryzyko występowania skutków ubocznych, które są niezwykle częste w przypadku zastosowania zbyt dużej ilości NLPZ.
Przykładowe leki przeciwzapalne na bóle mięśni do miejscowego zastosowania:
- Bengay
- Dicloziaja
- Difortan
- Dip Rilif
- Dolgit
- Ibuprom Sport Spray
- Metafen żel Forte
- Neuro terapia żel
- Nurofen Mięśnie i Stawy
- Olfen żel
- Reumo terapia żel
- Voltaren Max
W przypadku rozprzestrzenionych dolegliwości bólowych leki przeciwzapalne do miejscowej aplikacji mogą okazać się niedostateczne. Wówczas poleca się wykorzystać NLPZ działające systemowo (np. kapsułki, tabletki, saszetki z proszkiem). Niemniej jednak w ich przypadku należy zachować sporą ostrożność – wskutek niewłaściwego stosowania mogą doprowadzić do wielu działań niepożądanych np. krwawienia z przewodu pokarmowego czy uszkodzenia wątroby. Preparaty przeciwbólowe i łagodzące zmiany zapalne należy traktować wyłącznie jako element leczenia objawowego. Rzadko kiedy pozwalają pokonać przyczynę występującej niedogodności.
Bibliografia:
- Chochowska M., et al. „Zespół bólu mięśniowo-powięziowego – etiologia, patogeneza, symptomatologia.” Fizjoterapia 2012, 20(2): 89-96.
- Domżał TM. „Przewlekłe nieswoiste bóle krzyża – stara dolegliwość czy nowa choroba neurologiczna?.” Polski Przegląd Neurologiczny 2007, 3(4): 216-227.
- https://www.mp.pl/bol/badania/96492,miejscowe-leczenie-bolu
- https://www.praktycznafizjoterapia.pl/artykul/kiedy-i-jak-stosowac-miejscowe-leki-przeciwzapalne-zele-vs-spraye-w-leczeniu-bolu-tkanek-miekkich-zwiazanych-ze-skreceniami-stawow-i-z-ostrym-urazowym-zapaleniem-sciegien
