Popularne tabletki przeciwbólowe są jednymi z najczęściej wybieranych leków bez recepty. Preparaty z grona NLPZ wykazują dużą skuteczność w łagodzeniu dolegliwości związanych ze zmianami zapalnymi czy infekcjami. Choć są to leki powszechnie dostępne, to jednak nie w każdym przypadku okażą się pomocne. Co gorsza, u niektórych osób mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia. Kto powinien unikać stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych?

Osoby w trakcie przewlekłego leczenia farmakologicznego

 

Niesteroidowe leki przeciwzapalne są preparatami, które wykazują dużą interakcyjność z innymi środkami farmakologicznymi. Oznacza to, że stosowanie NLPZ potęguje szansę występowania rozmaitych działań niepożądanych w trakcie użycia innych preparatów leczniczych. Choć mogłoby się wydawać, że niewielka tabletka ibuprofenu czy naproksenu nie będzie mieć znaczącego wpływu na farmakoterapię, to w rzeczywistości może spowodować naprawdę wiele niebezpiecznych skutków ubocznych. Lista preparatów wchodzących w interakcje z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi jest naprawdę długa – poniżej kilka przykładowych grup leków oraz negatywne następstwa wynikające z ich połączenia z NLPZ:

• aminoglikozydy (np. gentamycyna) – zaburzenia funkcji nerek
• diuretyki (np. hydrochlorotiazyd, furosemid) – uszkodzenie nerek i osłabienie moczopędnych właściwości leku
• fluorochinolony (np. ofloksacyna) – drgawki i zaburzenia układu nerwowego np. zawroty głowy, zaburzenia węchu
• glikokortykosteroidy (np. deksametazon) – podrażnienie przewodu pokarmowego i ryzyko krwawienia
• SSRI i SNRI (np. fluoksentyna) – krwawienie z przewodu pokarmowego

Pacjecni z problemami krążeniowymi

 

Osoby z tendencją do krwawień powinny unikać sięgania po niesteroidowe leki przeciwzapalne. Niestety leki z kategorii antykoagulantów, czyli o działaniu przeciwzakrzepowym, również mogą wchodzić w interakcje z NLPZ. W tym przypadku szczególnie niebezpieczny jest kwas acetylosalicylowy, który może doprowadzić do osłabienia działania terapeutycznego leków i spotęgować szansę występowania krwotoków.

Osoby z chorobami wątroby

 

Niesteroidowe leki przeciwzapalne wykazują duży poziom hepatotoksyczności. Ich długotrwałe i nadmierne użycie może więc doprowadzić do realnego naruszenia kondycji wątroby. Osoby mające problemy z prawidłowym funkcjonowaniem tego narządu powinny podejść z dużą ostrożnością do sięgnięcia po NLPZ. W ich przypadku konsultacja z lekarzem lub farmaceutą jest wręcz niezbędna.

Alergicy a kwas salicylowy

 

Uczulenie na leki to nic zaskakującego – jedną z najpopularniejszych alergii jest astma aspirynowa. U tej grupy pacjentów zastosowanie kwasu acetylosalicylowego może powodować napady duszności i doprowadzić do wyzwolenia innych symptomów związanych z chorobą astmatyczną. Niemniej jednak warto pamiętać, że alergia może też dotyczyć innych NLPZ.

Dzieci, kobiety w ciąży i osoby starsze

 

• W przypadku najmłodszych pacjentów warto zdecydować się na użycie ibuprofenu lub paracetamolu – niewskazane jest stosowanie kwasu acetylosalicylowego, co wiąże się z ryzykiem rozwoju zespołu Reye’a.
• U kobiet ciężarnych najbezpieczniejszym lekiem jest paracetamol. Pozostałe NLPZ zwiększają ryzyko krwawień i mogą okazać się niebezpieczne dla rozwijającego się płodu.
• Osoby starsze z uwagi na polifarmakoterapię i wielochorobowość są szczególnie narażone na występowanie działań niepożądanych ze strony niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W ich przypadku analgetyki należy dobierać na podstawie skali NRS.

 

Bibliografia:

1. Synoweć J., et al. „The consequences of using widely available non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs).” Medycyna Rodzinna 2018, 3: 281-291.
2. Antosik-Wójcińska AZ., Bodzak-Opolska G. „Leki przeciwbólowe w populacji ludzi po 65 roku życia.” Psychiatria 2013, 10(3-4): 139-143.
3. Albrecht P. „Leki stosowane w przeziębieniu dzieci.” Pediatria po Dyplomie 2011, 15(5): 83-90.
4. Kupczyk M., Kuna P. „Nadwrażliwość na aspirynę i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne – mechanizmy, diagnostyka, terapia.” Advances in Respiratory Medicine 2008, 76(5): 366-377.
5. https://www.termedia.pl/mafld/Zespol-nakladania-polekowego-uszkodzenia-watroby-i-niealkoholowej-stluszczeniowej-choroby-watroby,42716.html
6. https://www.doz.pl/leki/w522-Ibuprofen